Güzel Şeyler Rehberi: Nisan 2014

3 Nisan 2014 Perşembe

Uğur Böceği/Ladybırd - Edebiyat Domestik Kadınlara Ne Der?

Böyle küçücük bir kitap daha ilk sayfadan insanı avucunun içine alır da, kendini böyle bir çırpıda okutur.

D.H. Lawrence'n "Ladybird / Uğurböceği"i ilk gençlikte okunup hatmedilmiş ve zihnin derinliklerinde unutulmuştu. Bir daha okunması gerekiyormuş. Öncelikle hacim ve içerik ters orantılı kitaplardan "Uğurböceği". Yükte hafif pahada ağır. D.H. Lawrence'n yaşadığı çağla, savaşla, doğayla hesaplaşması. Etkileyici metin, hemen yanı başınızda biten roman kahramanları, küçük Kont Dionys Psenak, Lady Daphne, Basil...

Ufak tefek, "smorto" "esmer" ve hayvansı bir enerjisi olan Kont Dionys, Orta Avrupa'nın eski tuhaf aristokratlarındandır. Savaş bitmiş ve Kont Psanek yaralı bir tutsak olarak İngiltere'de bulunmaktadır. Eski moda, yoksul, yıpranmış, İngiltere'nin ta kendisi sayılan ve halen saygı duyulan aristokrat Beveridge'lerin kızı Lady Daphne eski dostluklarına binaen onunla ilgilenir, sık sık ziyaretine gider.

Egzotik bir çiçek kadar güzel Daphne konttan nefret eder ama uzak duramaz. Bu dar alınlı, tarih öncesi kölelerin ırkından gelen karanlık tabiatlı, soylu adam yani Kont Psenak bir kuzey rüzgarı altında gibi üşütmektedir onu.

Savaş sonrası yaralı bedenler kadar yaralı ruhlarında sağaltılmaya çalışıldığı ümitsiz, acı dolu zamanlardır. Ve küçük kont uğursuzca, nesli tükenen yaralı bir hayvan gibi gizli bir öfke ile dolu olan Daphne'yi kendi karanlığına çekecektir. Daphne'yi gündüz hiçbir gücü olmadığından sadece gece karanlığında sahip olabileceği yeraltı dünyasının kraliçesi yapmaya gelmiş bir Mısırlı tanrı/ kraldır Kont Psenak.

Metni üstten okursanız gayet rahat ilerler, zevkli bir okuma yaparsınız, yok ben daha derin bir okuma istiyorum derseniz zengin çağrışımlar sizi bekliyor (kontun esmer, ufak tefek yakışıklılığı ile Lady Daphne'nin uzun endamlı, yeşil mücevher göz, beyaz zambak endamı arasındaki tezat, kontun karanlıkla ilişkisi düşünüldüğünde uğurböceğinin öyle göründüğü gibi çicek böcek çağrıştıran sevimli bir imge olmaktan çıkması, bataklıkta bir avcıya aşık olan bir kuğunun şarkısı ve daha ne çift anlam yüklü imgeler.)

Hemen film kastını yapıverdim zihnimde.
Lady Daphne'yi Joely Richardson oynasın dedim bir de ne göreyim D.H. Lawrence'ın aynı isimli kitabından uyarlama "Lady Chattarley" için onu uygun görüp oynatmışlar.

Joely Richardson Vanessa Redgrave'in kızı aynı zamanda

Gördüğünüz gibi Vanessa Redgrave kızlarıyla

Karanlık Kont Psenak'ı oynamak tabi ki Johny Deep'in hakkı

Johny Deep tıpkı karanlık bakışlı kont gibi "soyuyla soylu değil doğasıyla soylu" .

Kont Psanek aile arması "uğurböceği" olan bir aristokrat. Uğurböceğinin soyu ise Psanek'lerden daha eski, ataları Mısır'daki Firavunlara kadar gizemli bok böceğinden geliyor. Aslında bu böcek yuvarladığı gübre ile dünyanın döndüğünü Mısırlıların aklına ilk düşüren yaratıklar.
Kitaptan bir alıntı:

"Bir uğurböceğinin pençeleri arasında yuvarlanan dünya. Çok cazip bir fikir değil mi?"

Çocukken bir uğurböceği gördüğünüzde nasıl sevindiğinizi hatırlayın.

Dibinde altın bir yılan ve üstünde iğneyi itmek için yeşil taştan bir uğurböceği olan bir dikiş yüzüğü hayal edin. Kontun hediyesi olan bu aile armalı dikiş yüzüğüyle Daphne ona bir iç gömlek diker.